| ชื่อวิทยาศาสตร์ | Strychnos nux-blanda A.W. Hill |
| ชื่อสามัญ | – |
| วงศ์ | Strychnaceae |
| ชื่ออื่น | โกฐกะกลิ้ง |
| ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
|
ไม้ต้น สูงได้ถึง 15 เมตร กิ่งสีเทาแกมเหลือง ไม่มีช่องอากาศ มีหนามที่ซอกใบ ไม่มีมือเกาะ
ใบ เดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปรี รูปไข่กว้างถึงรูปทรงกลม ดอก ช่อกระจุกแยกแขนง ออกที่ปลายกิ่ง ดอกย่อยมาก ดอกสีเขียวถึงขาว หลอดดอกยาวสามเท่าของพูดอก ผล สด สีแดงถึงส้มเมื่อสุก ทรงกลม ผนังหนา มีขนสาก 4-15 เมล็ด เมล็ดทรงรูปไข่คล้ายทรงกระบอกหรือทรงรี ทรงรีไม่เป็นระเบียบ ผิวคล้ายไหม ตำรายาไทยใช้ ราก แก้ไข้มาลาเรีย ฝนน้ำกินและทาแก้อักเสบจากงูกัด แก่น แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย ใบ ตำพอกแก้ฟกบวม ยาพื้นบ้านใช้ ราก ผสมลำต้นกำแพงเจ็ดชั้น รากชะมวง รากปอด่อน ต้มน้ำดื่ม เป็นยาระบาย ลำต้น ต้มน้ำดื่มหรือฝนทา แก้ปวดตามข้อ แก้อักเสบจากงูกัด เปลือกต้น ผสมผลปอพราน เหง้าดองดึง คลุกข้าวให้สุนัขกินเป็นยาเบื่อ |
| สรรพคุณ | ตำรายาไทย: เรียกเมล็ดแก่แห้งว่า “โกฐกะกลิ้ง” ใช้เป็นยาขมเจริญอาหาร บำรุงหัวใจ ขับน้ำย่อย เมล็ด มีพิษมากต้องระมัดระวังในการใช้ ทางยา เมล็ดมีรสเมาเบื่อขมจัด บำรุงธาตุ บำรุงหัวใจให้เต้นแรง แก้อัมพาต แก้อิดโรย แก้ไข้เจริญอาหาร ขับน้ำย่อย กระตุ้นประสาทส่วนกลาง บำรุงประสาท หูตาจมูก บำรุงเพศของบุรุษ บำรุงกล้ามเนื้อกระเพาะอาหาร ลำไส้ ให้แข็งแรง แก้โรคอันเกิดจากปากคอพิการ ขับพยาธิ ขับปัสสาวะ แก้พิษงู พิษตะขาบแมลงป่อง แก้ลมกระเพื่อมในท้อง แก้คลื่นไส้ แก้ลมพานไส้ แก้ริดสีดวงทวาร แก้โลหิตพิการ ทำให้ตัวเย็น แก้ลมคูถทวาร ขับลมในลำไส้ แก้หนองใน แก้ไตพิการ แก้เส้นตาย แก้เหน็บชา แก้เนื้อชา แก้กระษัย แก้ปวดเมื่อย |
| แหล่งอ้างอิง | http://www.thaicrudedrug.com |